Page 42 - Riskli Dergi
P. 42
Tüketim kültürü; gerçek ihtiyaçlar ile sahte gereklilikler arasın-
FİNANS / 42 alma güdüsü olarak tanımlanıyor. Günümüz global ekonomisini
daki ayrımın yok olması ve bunun devamında gelen bilinçsiz
ayakta tutan ticaret, alışveriş, moda ve reklam gibi sektörler ise
“alma” güdüsünü devamlı olarak pompalamaya devam ediyor.
Şahane cumalar, efsane tar da keyif alıyorsunuz.
kasımlar, erken rezervas- Peki, olmazsa olmaz bu Burada amaç; kendiniz,
yon indirimleri ve “Şim- “ihtiyaç” döngüsüne nasıl kişisel zevkleriniz, hobile-
di al, 2023’te öde!” gibi düştüğünüzü merak edi- riniz ya da sosyal hayatı-
pazarlama taktikleri ile yor musunuz? nıza hiçbir harcama yap-
kişiler kendilerini sürekli mamanızı salık vermek
alışveriş yaparken bulu- Lüksü, İhtiyaç ile değil. Aksine, söz konusu
yor. Bu nedenle de dai- Karıştırmayın! alanların tamamının tat-
ma taksitlerin, ekstrele- min edilmesi gerekiyor.
rin ve alınmayı bekleyen Hemen hemen hepimiz, Fakat buradaki ince çizgi,
yeni ürünlerin planları ile Maslow’un İhtiyaçlar Hi- lüks sayılabilecek tüketim-
boğuşuyor. Şöyle bir du- yerarşi’sini duymuşuzdur. leri birincil ihtiyaçlardan
rup düşündüğünde ise Buradaki piramide göre ayırabilmekten geçiyor.
tüm bu alınanlara ger- insanın en temel ve kar- Böylece bütçe planlaması
çekten de ihtiyaç duyup şılanması zorunlu gerekli- yapabilir ve önceliklerinizi
duymadığını sorguluyor likleri; beslenme, barınma, belirleyebilirsiniz.
ve gereksiz masraf yaptı- sağlık ve güvende his-
ğına kanaat getirebiliyor. setme ihtiyaçlarıdır. Söz Tüketim Kültürünün Sizi
Fakat söz konusu aydın- konusu tanımın dışında Ele Geçirmesine İzin
lanmanın ardından gelen kalan hâller ise daha geri Vermeyin!
küçük bir duraksamadan planda yer alıyor.
sonra eski rutine geri dö- Tüketim kültürü; gerçek
nüyor. “Evet, sahiden de Tabii ki çağın şartları, in- ihtiyaçlar ile sahte ge-
öyle yapıyoruz.” diyorsa- sanın dünyaya bakışının reklilikler arasındaki ayrı-
nız, tebrikler! Artık siz de daha geniş bir perspekti- mın yok olması ve bunun
tüketim kültürünün bir fe bürünmesi ve değişen devamında gelen bilinç-
parçası oldunuz. faktörler, “temel ihtiyaç” siz alma güdüsü olarak
kavramını da bir nebze tanımlanıyor. Günümüz
Belki de “Bunun tüketim farklılaştırıyor. Ancak ne- global ekonomisini ayak-
kültürü ile bir ilgisi yok. Ben yin ihtiyaç ya da tüketim ta tutan ticaret, alışveriş,
yalnızca ihtiyacım olan olduğu sorusunun cevabı, moda ve reklam gibi sek-
şeyleri satın alıyorum.” di- aşağı yukarı belli oluyor. törler ise “alma” güdüsü-
yorsunuz. Eğer akıllı cep Buna göre ihtiyaç/tüke- nü devamlı olarak pom-
telefonunuz varken son tim; karşılanması mecbur palamaya devam ediyor.
çıkan modeli alma arzu- sayılan ve yokluğu duru-
suyla dolduysanız yahut munda bireyin hayatını Televizyon reklamları,
gardırobunuz kıyafet- zorlaştıran ürün, hizmet sosyal medyada gözü-
le dolu olmasına rağmen ya da zarurettir. Öyle ise müze sokulan ürün tanı-
“hiçbir şeyiniz” olmadığını her yıl yenilenen tele- tımları ve özendirici kam-
hissediyorsanız yanılıyor- fonlar, maaşların yarısı- panyalar derken tüketici,
sunuz. Maalesef bu du- nın harcandığı kıyafet ve ihtiyacı olanı almaya yön-
rum, sizin suçunuz değil. kozmetik ürünleri veya lendirilmiyor. Zira ger-
Milyonlarca insan ile aynı dolapta sayısı bile unu- çek ihtiyacın her koşulda
kaderi yaşıyor ve ne yazık tulan topuklu ayakkabılar karşılanması gerekiyor.
ki bu durumdan bir mik- ihtiyaç mıdır? Ancak zaruret kisvesi al-