Page 49 - Riskli Dergi

kaybediyor. Sağlıklı yaşam için pasif içicilik-
ten, nikotin içeren sakızlardan, nargileden Prof. Dr. Yüksel Doğan
ve elektronik sigaradan uzak durulmalı.

2. Egzersiz: Haftada en az 150-300 dakika
orta düzeyde tempolu yürüyüş veya koşu
yapılmalı. Hareketsiz kalınmamalı ve gün
boyunca en azından hafif fiziksel aktivite-
lerde bulunulmalı.

3. Sağlıklı beslenme ve tuz alımı: Kırmı-
zı et ve et ürünlerinin tüketimi azaltılma-
lı, işlenmiş gıdalardan, şekerli/tatlandırıcılı
içeceklerden uzak durulmalı, alkol tüketimi
sınırlandırılmalı. Yine yaşlılarda ani tuz dü-
şüklüğü yaşanmaması adına tuz kısıtlaması
da tedricî olmalı.

4. Kolesterol: Yüksek kolesterol KDH riskine
beraberinde getirirken, özellikle LDL (kötü
kolesterol) damar sertliğinin ana nedenle-
rinden biri. Bu noktada kolesterol ilacı kul-
lanan hastaların dozları, düzenli aralıklarla
ayarlanmalı.

gerçekleştirilmeli ve tüm aşamalar uzman
5. Hipertansiyon: Yaşla beraber sıklığı ar- kontrolünde uygulanmalı.
tan hipertansiyon; inme, ölüm ve kalp da-
mar hastalıklarının önlenebilen nedenlerin- 8. Mental ve psikososyal durum: KDH;
den biri olarak biliniyor. Hipertansiyona karşı anksiyete, depresyon gibi ruhsal bozukluk-
tuz kısıtlanmalı, düzenli egzersiz yapılmalı lara neden olabiliyor. Bu nedenle hastalar,
ve doğru ilaçlar kullanılmalı.
psikoterapötik stres yönetimine ve deste-
ğe ihtiyaç duyarlar. Özellikle ilaç kullanımına
6. Diyabet: Yaşlılarda sık görülen diyabet; adaptasyon için gereken psikolojik destek
kolesterol yüksekliği, aralıklı düşük kan şeke- alınmalı.
ri, kötü beslenme alışkanlığı, kalp, böbrek ve
karaciğer bozuklukları ile beraber seyrede- 9. İlaçlar: Çok sayıda ilaç kullanımı, hastada
biliyor. Erken önlem almak adına açlık/tokluk beklenmeyen yan etkilere sebebiyet vere-
kan şeker ve HbA1C kontrolü yaptırılmalı.
biliyor. Bu nedenle KDH için kullanılan ilaçların
etkileşim ve yan etki takibi titizlikle yapılmalı.
7. Obezite: KDH’ye neden olan etken-
lerden bir diğeri de obezite… Bu noktada 10. Çevre: Hava kirliliği, KDH ve solunum sis-
obezitenin önüne geçebilmek için yapılan temi hastalıklarına neden oluyor. Bu nokta-
diyetlerde kalori alımının azaltılmasıyla be- da yaşam tarzı değişikliklerinin en az me-
raber hızlıca kan basıncı ve kolesterol sevi- dikal tedavi kadar etkili olduğu da kesinlikle
yesi düşmeye başlayabilir. Diyetler dengeli
unutulmamalı.