Page 16 - Riskli Dergi
P. 16
GÜNDEM / 16 Yapay Zeka ve Etik Sorunlar: • İzin ve Rıza: Kişisel verilerin toplan-
ması için kullanıcıların açık ve bilgi-
Veriler ve Ön Yargılar
lendirilmiş rızası alınmalıdır. Bireylere
verileriyle ilgili açıkça bilgi verilmeli
Yapay zekâ uygulamaları yalnızca
ve izinleri alınmalıdır.
veri güvenliği sorunlarıyla sınırlı kal-
mıyor; aynı zamanda etik sıkıntılar
leştirme: Verilerin sadece gerek-
da yaratabiliyor. Yapay zekâ, kay- • Veri Minimizasyonu ve Anonim-
nağı belirsiz veya doğruluğu kont- li ve belirlenmiş ölçüde toplanması,
rol edilmemiş bilgiler üretebiliyor. mahremiyeti korumak adına önem-
Bu, yanlış veya ön yargılı verilerin lidir. Ayrıca, verilerin anonimleştiril-
sistemdeki algoritmalar tarafından mesi, kişisel bilgilerin korunmasına
işlenmesine neden olabilir. Özellikle yardımcı olur.
ırk, cinsiyet veya diğer demogra- • İzleme Sistemleri ve Denge: Yapay
fik faktörlerle ilgili önyargılar, yapay zekâ uygulamaları izleme sistem-
zekânın yanlış sonuçlar üretmesine leriyle entegre edilerek, veri mah-
yol açabilir. remiyetinin ihlal edilmemesi sağ-
lanmalıdır. İzleme, yalnızca güvenlik
amacıyla yapılmalı ve sınırlı olmalıdır.
Bunun yanı sıra, yapay zekâ tekno-
lojisi duygusal zekâya dayalı karar- • Veri İhlalleri ve İhlal Bildirimleri: Veri
lar verebilme kapasitesine de sahip. ihlalleri meydana geldiğinde, ihlalin
Örneğin, sanal asistanlar veya chat- hemen bildirilmeli ve gerekli önlem-
botlar, kullanıcının ruh haline göre ler alınmalıdır. İhlal bildirimleri, etki-
tepki verebilir ve bu durum, kişinin lenen kişiler ve yetkili mercilere za-
tercihlerini etkileme potansiyeli ta- manında yapılmalıdır.
şır. Daha ciddi etik sorunlar ise ya- • Ulusal ve Uluslararası Standartlar:
pay zekâya dayalı silah sistemlerinin Veri mahremiyetini koruma amacıy-
kullanılmasıyla ilgilidir. İnsan kontro- la ulusal ve uluslararası standartla-
lünün devre dışı bırakıldığı otonom rın oluşturulması gerekmektedir. Bu
silah sistemleri, savaş suçlarına ve standartlar, veri toplama, işleme ve
sivil kayıplara neden olabilir. depolama süreçlerini düzenleyerek
mahremiyetin korunmasını sağlar.
Veri Mahremiyetini Korumak
Teknolojiyi Güvenli Kullanmak
İçin Alınması Gereken Önlemler
Yapay zekâ, hayatımızın birçok ala-
Yapay zekânın veri güvenliği ve nında devrim yaratırken, veri gü-
mahremiyet üzerindeki etkilerini venliği ve mahremiyetini korumak,
azaltmak için yapılması gerekenler her zamankinden daha kritik bir
büyük bir önem taşıyor. Bilişim Uz- hale gelmiştir. Teknolojik gelişme-
manı Tuğba Külekçi, yapay zekâ uy- lerin olumlu etkilerinin yanı sıra, gü-
gulamalarının etik ve hukuki çerçe- venlik ve etik sorunları göz önünde
vede işlerlik kazanabilmesi için bazı bulundurularak, kullanıcıların hakla-
kritik adımları öneriyor: rının korunması sağlanmalıdır. Yapay
zekâ ile ilgili etik sorumlulukların ye-
• Veri Mahremiyetinin Korunması: rine getirilmesi ve güvenlik önlemle-
Kullanıcıların kişisel verilerinin gizliliği, rinin güçlendirilmesi, bu teknolojinin
hukuki düzenlemelerle korunmalıdır. güvenli bir şekilde kullanılabilmesi
Yapay zekâ uygulamaları, toplanan için büyük önem taşıyor.
verilerin güvenliğini sağlamalıdır.