Page 8 - Riskli Dergi

GÜNDEM / 8

tan, Japonya ve Almanya sana- ketimden kaçınmaktır. Zira e-a-
yi hacimlerinin de etkisi ile elekt- tıkların dönüşüm oranı, bireysel ve
ronik atık oranında başı çekiyor. toplumsal bilinç ile doğru oran-
2016 tarihli bir araştırma ise bir yıl tılıdır. Örneğin, her yıl yeni bir te-
içerisinde 44,7 milyon ton elekt- lefon satın almak yerine mevcut
ronik cihazın e-atık hâline geldi- telefonun ömrü tamamlanıncaya
ğini gösteriyor. Araştırmada, atıl kadar onu kullanmak en mantık-
konumda olan bu aletlerin yalnız- lı hareket olacaktır. Ayrıca bozu-
ca yüzde 20’sinin geri dönüştürül- lan elektronik eşyalardan tamir
düğü belirtiliyor. olunamaz noktaya gelinceye ka-
dar vazgeçmemek de seçenekler
Türkiye’de ise bu oran çok daha arasındadır.
düşük seviyelerde seyrediyor.
Araştırma sonuçları ülkemizde Böylece maliyet, enerji tüketimi
yıllık 535 bin ton e-atık oluştuğunu ve çevre ile insan sağlığı açısından
gösteriyor. Söz konusu rakamın büyük kazanımlar sağlanmış ola-
ancak 10 bin ila 25 bin tonu yani caktır. E-atıkları geri dönüşüme
yüzde 2,5’i geri dönüştürülüyor. uygun diğer tüm atıklar gibi ayrı
şekilde biriktirmek ve mevcut atık-
Peki, elektronik atıklar geri dönü- ları çevre lisanslı işletmelere ilet-
şüme uğramaksızın doğada ka- mek ise atılacak diğer adımlardır.
lırsa ne oluyor? Elektronik eşya-
ların neredeyse tamamı kobalt, Atıklarla İlgili Tüm Soruların
baryum ve cıva gibi binden faz- Cevabı ALO 181’de
la zehirli madde içeriyor. Bu ne-
denle e-atıklar doğru şekilde yok T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Deği-
edilmezse bu maddeler toprağa, şikliği Bakanlığı, ALO 181 Çağrı Mer-
suya ve atmosfere karışarak insan kezi’nde kurduğu bir birimde va-
sağlığına ciddi zararlar veriyor. tandaşların atıklarla ilgili sorularını
Bu durum rakamlar ile de ortaya yanıtlıyor. İnsan sağlığı ve doğanın
konuyor. Araştırmalar, topraktaki bozulmaması yönelik önlemler al-
tehlikeli madde kirliliğinin yüzde mak adına atılan bu adımla birlik-
70’inin e-atıklardan kaynaklandı- te vatandaşlar 24 saat ilgili çağrı
ğını gösteriyor. merkezini arayabiliyor. Vatandaş;
ambalaj atıklarından bitkisel atık
Elektronik Atıklar Nasıl Geri yağlarına, atık pil ve akümülatör-
Dönüştürülmeli? lerden binek araçlarının hurdalara
ayrılmasına ve elektronik eşyala-
Elektronik atık konusunda atı- rın geri kazanımına kadar pek çok
lacak en iyi adım, tüm atıklarda sorusuna ALO 181’i arayarak yanıt
olması gerektiği gibi gereksiz tü- bulabiliyor.