Page 52 - Riskli Dergi

GÜNDEM / 52 Türkiye’nin fay hatları ile çevrili bir coğ- önüne geçilmiş olacak.”
rafya üzerinde bulunması depremin ihti-
mal değil, her an yaşanabilecek bir ger- “EDIS, Dünyada Bir İlk Olma Özelliği
çek olduğunu ortaya koyuyor. Söz konusu Taşıyor”
sebepten dolayı uzmanlar, vatandaşları Erken uyarı sistemlerinin günümüzün ge-
konu hakkında bilinçlenmeye ve gerek- rekliliklerinden olduğunu söyleyen Ali Emre
li önlemleri almaya davet ediyor. Ancak Erişen, EDIS’in çalışma prensibi hakkında
muhtemel bir deprem korkusu ve olay da bilgi verdi. Bir fay hattı kırıldığında, tıpkı
anında yaşanan panik, yapılması gereken havada yayılan ses dalgaları gibi hareketli
her şeyi unutturabiliyor. akımlar oluştuğunu söyleyen Erişen, “Her-
hangi bir binada EDIS olduğunu ve ona ait
Böyle anlarda zihinlerde, “Depremi önce- erken uyarı sisteminin devrede olduğu-
den tespit etmek mümkün olsaydı bazı nu düşünelim. Mevcut uyarı sistemi, olası
şeyler engellenebilir miydi? sorusu dolaşı- deprem anında ilk yayılan P dalgasını al-
yor. Teknoloji ve yapay zekânın yeni ürünü gılıyor. Bu sayede bizim sarsıntı şeklinde
EDIS ile cevap evet, şeklinde güncellene- hissettiğimiz güçlü ve yıkıcı olan S dalga-
ceğe benziyor. sını, bulunduğumuz bölgeye ulaşmadan
önce haber verebiliyor.” dedi. Sistemin
EDIS, Depremi Önceden Haber aynı zamanda doğal gaz patlaması ve
Veriyor! elektrik kaçakları gibi ikincil afetlere kar-
EDIS, Emergency Disaster Information şı da koruma özelliği bulunduğunu belir-
System (Acil Afet Bilgi Sistemleri) olarak ten Erişen, “EDIS sayesinde, insanlar bu-
isimlendiriliyor. Mevcut sistem, depre- lundukları binalardan ayrılırken sistemin
mi yerinde tespit ederek o bölgeye uyarı yapay zekâsı o alanı, depreme hazır hâle
gönderen bir tedbir teknolojisi olarak ta- getirecek. Yazılım, ikincil afetleri önlemek
nımlanıyor. Proje inovatif çözümlerini Apti, için asansörü en yakın katta sabitleye-
yapı ve yer uzmanlığını Sentez, yazılımını cek. Yangın ve patlama risklerine karşı da
Hubbox ve sismik becerisini de Seismic Al elektrikle çalışan cihazları ve doğal gazı
markalarından alıyor. kapatacak. Ayrıca bina çıkışlarında bulu-
nan kapılar ve bariyerler, elektronik ge-
EDIS, yapay zekâ tabanlı donanımı ile dep- çişe açık hâle getirerek tahliye işlemlerini
remi saniyeler öncesinden haber verebi- kolaylaştıracak.” ifadelerini kullandı.
liyor. Böylece deprem korkusunu en aza
indirmeyi ve kişilerin uğrayabileceği zarar- Projenin Yazılım Hakları Türkiye’ye
ları minimize etmeyi hedefliyor. Sistemin Ait
kısa süre içerisinde sanayi siteleri, iş yerleri, EDIS’in, sismik hesaplama süresini mi-
site ve apartmanlarda kullanılması planla- nimuma indirerek bu alandaki tüm sis-
nıyor. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan temlerden daha hızlı olduğunu belirten
EDIS Kurucu Ortağı ve CEO’su Ali Emre Eri- Erişen, “Marmara Bölgesi’nde belirlenen
şen şunları söylüyor: “EDIS ile sarsıntıların, alanlara EDIS Deprem Algılama Radar
yerleşim yerlerine gelişini beklemeyece- Sistemleri konumlandırdık. Yapılan testler
ğiz. Depremi daha oluşum anında yaka- sonucunda, çalışmamızın dünya üzerinde
layarak kaynak uzaklığına bağlı olarak sa- geliştirilmiş en hızlı ve yüksek teknolojiye
niyeler, bazen de dakikalar kazanacağız. ulaştığını bilimsel olarak ispatlandık. Proje-
Böylece, yerli ve yabancı dört firmanın or- nin yazılım hakları Türkiye’ye ait. Eş zamanlı
tak sinerjisi ile kurulan EDIS, depremi ön- olarak İsrail ve ABD’de de etütler yapıyor
ceden haber vererek insanların hayatları- ve sistemin, deprem kuşağındaki tüm ül-
nı kurtarabilecek. Aynı zamanda sanayi ve kelerde hizmet vermesini amaçlıyoruz.”
işletmelerdeki büyük ölçekli kayıpların da şeklinde konuştu.