Page 7 - Riskli Dergi

Küresel ısınma olarak da adlandırılan iklim değişikliği,
karbondioksit ve metan gibi sera etkisine neden olan
gazlar sebebiyle oluşan, dünya üzerinde yıl boyunca
hava, kara ve denizde ölçülen ortalama sıcaklıkların
artışı dolayısıyla küresel çapta iklimler üstünde göz-
lemlenen değişimler olarak biliniyor. İklimde oluşan
herhangi bir değişiklik, sadece insanları değil bölge-
deki bitki, hayvan ve diğer canlıları da direkt olarak
etkiliyor. Örneğin, Türkiye’nin mikro iklim bölgeleri ve
biyocoğrafyası, eşsiz ve zengin bir biyoçeşitliliğe sa-
hip. Ortalama sıcaklıklardaki artış, yağışların azalması
ve iklimdeki değişimler, Türkiye’ye özgü pek çok can-
lının neslini tehlikeye sokuyor. Kuraklık ve susuzluk gibi
tehlikeler, tarımdaki verimliliği azalttığı gibi pek çok
canlı türünün geleceğini de tehlikeye atıyor. Bu ne-
denle, küresel ısınma ve iklim değişikliği problemlerine
çözüm ararken bu gibi konuların çok yönlü düşünül-
mesi gerekiyor.

Sıcaklık değişimleri “emsalsiz boyutta”

Sera gazları olmasaydı, yeryüzünün ortalama sıcak-
lığı -18°C civarında olurdu. Sera gazlarının bu doğal
etkisi “sera gazı etkisi” olarak adlandırılıyor. Atmos-
ferdeki sera gazlarının oranı, 1750’li yıllarda başla-
yan sanayi devrimi sonrasında artmaya başlamış,
karbondioksit oranı %40’lık bir artış göstererek 280
ppm’den 394 ppm’e ulaşmıştır. Hükümetlerarası İklim
Değişikliği Paneli’ne (IPCC) göre karbondioksit ora-
nındaki artış öncelikle fosil yakıt kullanımından kay-
naklanıyor. Kayda değer ikinci etken, başta orman-
sızlaşma olmak üzere arazi kullanımındaki değişimler.
İklim değişikliğin Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli, insan faali-
İklim değişikliğinde de
yetlerinin atmosferde yarattığı etkinin sonucunda
küresel ortalama sıcaklıklarda artış yaşandığını or-
taya koyuyor. 20. yüzyılın son döneminde sıcaklıklar
sınır aşıldı; son 2 bin yılda görülmemiş bir hızla yükseliş kaydetti.
sınır aşıldı;
Sıcaklık artışının dünyanın yüzde 98’ini etkilemesinin,
insanların faaliyetlerinden kaynaklanan küresel ısın-
manın “emsalsiz boyutta" olduğuna dair güçlü bir
emare oluşturduğu vurgulanıyor. Exeter Üniversi-
DÜNYA’NINA’NIN %98’i%98’i ! ! ve direnci tehlike altında. Dünya ikliminin kontrolünü
DÜNY
tesi’nden Prof. Tim Lenton, “Gezegenimizin istikrarı
çoktan kaybetmiş olabiliriz” diyerek içinde bulundu-
ğumuz durumu özetliyor.
R Taşma Seviyesi Aşılalı Çok Oldu
RİSK ALTINDAİSK ALTINDA

Dünyanın iklim krizi nedeniyle taşıyabileceği yük sevi-
yesinin aşılmasına “taşma seviyesi” deniyor. Şu an iti-