Page 50 - Riskli Dergi
P. 50
Bütüncül Tıp, Ayrıntılı Bir Kişisel Hari- sağlıklı olma hâlini koruması ve yaşam sü-
GÜVENLİ YAŞAM / 50 Fonksiyonel tıpta hastalar, ayrıntılı bir ki- İkincil önleme: İkincil önleme, giz-
resini kaliteli şekilde uzatması bekleniyor.
ta Oluşturuyor
şisel muayeneye tabi tutuluyor. Bu esna- li hastalıkları ortaya çıkarıp iyileştirme ve
da bireyin yaşam tarzı, düzenli kullandığı asemptomatik durumları önleme faali-
ilaçlar, stres seviyesi, uyku kalitesi, sosyal yetlerinden oluşuyor. Kronikleşmiş sindirim
ve mesleki hayatının rutinleri ayrıntılı şe- problemi yaşayan kişilerin adı koyulmamış
kilde soruluyor. Ayrıca hastanın beslenme bir hastalığı bulunma ihtimali veya hiper-
tarzı, ailesindeki hastalık geçmişi, tıbbi öy- tansiyon tanısı bulunanların kardiyovaskü-
küsü, sportif faaliyetleri ve günlük aktivite ler kontrole de ihtiyaç duyması ikincil ön-
düzeyi de muayene sırasında kayıt altına leme sayılıyor.
alınıyor.
Üçüncül önleme: Üçüncül önleme ise var
Yapılan ayrıntılı görüşme sonrasında test olan bir hastalığın neden olduğu veya ola-
ve tetkiklerle kişinin bireysel faaliyetle- bileceği zararı en aza indirmeyi hedefliyor.
ri, fonksiyonel bozuklukları yahut genetik Tanısı bulunan rahatsızlığın komplikasyon-
yatkınlığı nedeniyle karşılaşabileceği has- larını durdurmak, semptomları azaltmak,
talık ve riskler belirleniyor. Böylece hor- kişinin bedensel ve ruhsal rahatsızlığını gi-
mon, bağışıklık, enerji, detoks, gastroen- dermek üçüncül önlemenin görevleri olu-
testinal ve kardiyometabolik sistemlerin yor.
düzgün çalışmasına odaklanan önleyici
tıp, iyileşmenin kaynağına hastanın kendi Fonksiyonel Tıp, Kalıcı İyileşme Anla-
bedenini koyuyor. Elbette bunu yapar- mına Geliyor
ken diğer branşlardan da destek alınıyor.
Akabinde de kişiye özel beslenme, egzer- Fonksiyonel tıbbın ilaç tedavisi gibi kısa
siz, vitamin-mineral desteği, rutin tetkik sürede etki etmediğini ancak bir kez ge-
çeşitleri ve check-up önerisinden oluşan len iyileşmenin kalıcı olduğunu belirten
bir iyileşme rehberi hazırlanıyor. Fonksiyonel Tıp Uzmanı Dr. Abdullah Ce-
rit, şunları söylüyor: “Bizler, uzmanlığımı-
Önleyici Tıbbın Koruyuculuğu Yete- za başvuran kişilere direkt olarak hasta
rince Bilinmiyor etiketini yapıştırmıyoruz. Zira ifade edilen
belirtilerin ve yaşanan şikâyetlerin pek
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) önlenebilir çoğu bazı değişikliklerle rahatça düzelti-
hastalık sayılan diyabet, yüksek tansiyon, lebiliyor. Bunun için de her muayeneye en
kronik kardiyovasküler hastalıklar ve kan- az 1- 1.5 saat vakit ayırıyoruz. Ayrıntılı bir
serin, dünyadaki ölümlerin yüzde 60’ını değerlendirme yaparak işimizi şansa bı-
oluşturduğunu belirtiyor. Fonksiyonel tıp rakmıyoruz. Devamında da kişiye özel bir
uygulamalarıyla seyri değişebilecek olan yol haritası oluşturuyoruz. Fakat harita
bu hastalıklar, her yıl binlerce can alıyor. Bu denilince o kişiye direkt olarak balık verdi-
nedenle üç aşamadan oluşan önleyici tıp ğimiz düşünülmesin. Aksine balık tutmayı
alternatiflerini göz ardı etmemek gereki- öğretiyor ve sağlıklı kalma bilinci aşılıyo-
yor. ruz. O nedenle hastalarımıza sürecin uzun
olacağını bilmeleri gerektiğini söylüyoruz.
Birincil önleme: Birincil önleme, kişiyi En az 6 ila 12 ay gibi bir sürede kalıcı iyileş-
sağlığa teşvik etme ve bireysel koruma menin geleceğini ifade ediyoruz. Kimileri
yöntemleri oluşturma aşamasını ifade bu noktada hayal kırıklığına uğrayabiliyor.
ediyor. Bu edimler, klinik uygulamalardan Ancak ilaçlara, operasyonlara bağlı olmak
ziyade kişinin yapacağı yaşam tarzı de- istemeyen ve daimi sağlığı hedefleyen ki-
ğişiklikleriyle sağlanıyor. Böylece bireyin şiler amacından sapmıyor.”