Page 42 - Riskli Dergi
P. 42
BİREYSEL GÜVENCE / 42
gelişen alan ‘tehlikeden korunma’ sağ- Sanayi Devrimi, Korkularda
layan sinir sistemi olmuştur. Bizi tehlike- Değişimi Getirdi
den koruyacak olan sistem şu şekilde
çalışır: İnsan bir vahşi hayvanla karşılaş- Sanayi Devrimi’nin insanlık tarihinin dö-
tıysa ya da bir yangının, selin ortasında nüm noktalarından biri olduğunu ifa-
kaldıysa ne yapmalı? Savaşmalı ya da de eden Üzer, “Sanayi devrimi insan-
kaçarak kurtulmalıdır. Her iki seçenekte lık tarihinin dönüm noktalarından biri
de ihtiyacı olan şey fiziksel güçtür. Bunu oldu. Tarım yaşamından uzaklaşan ve
limbik sistem aracılığıyla sağlar. Tehlike büyük kentlere göç eden insanlar için
sinyalini aldığında devreye girer ve göz korku yaratan konular, büyük bir de-
bebeklerini daha iyi bir görüş sağlaya- ğişim yaşadı. Bu korkuyla baş edebil-
bilmemiz için büyütür, koşarken ihtiya- mek için de fiziksel güç yeterli değildi.
cımız olan kas gücünü sağlamak adına İnsanlar kendileri güvende hissetmek
kalbe daha fazla kan pompalar, mide ve korkularını yönetebilmek için baş-
ve bağırsak hareketliliği azalması gibi ka araçlar geliştirdi. Amerikalı psikolog
birçok değişim yaşanır. Abraham Maslow da genel psikolo-
ji kuramı olan ihtiyaçlar hiyerarşisinde
Çok sık tehlike sinyali almak, kalpte ri- en temel ihtiyaçlardan birinin güvenlik
tim bozukluklarına, mide ve bağırsak olduğunu söyler. Bu modele göre, in-
hastalıkları gibi birçok fiziksel sağlık so- sanın beş temel konuda ihtiyacı vardır.
nuçlarına neden olmaktadır. İnsanlığın En altta fiziksel ihtiyaçlarımız (beslen-
ilk çağlarında bu sinyaller yaşamı ko- me, uyku, sağlık, cinsellik), üzerinde gü-
rurken, günümüzde patron stresi, eşle venlik ihtiyacı (barınma, iş, kaynak), ait
geçimsizlikler, trafik, iş kaybı, iflas gibi olma ve sevilme ihtiyacı (partner, aile,
yeni korkular yaşanmaktadır. Korkular arkadaşlık), saygınlık ihtiyacı (öz saygı,
format değiştirse de sinir sistemimiz toplumsal itibar), en üstte de kendini
aynı tepkileri vermektedir.” gerçekleştirme (yaratıcılık, erdem) yer