Page 54 - Riskli Dergi

GÜNDEM / 54 ÇEREZLER

SANILDIĞI KADAR

MASUM MU?

Kişiye özel hatırlatıcılar olan çerezler, sanıldığı

kadar masum mu? Çerezlerden doğru şekilde
yararlanmak için ne yapmak gerekiyor?

Milyonlarca kişi her gün araştırma, alışveriş hatta eğlence amacı ile
online platformlardan ve dijital kanallardan yararlanıyor. Söz konusu
uygulamalarda geçirilen vakit arttıkça dijital dünyanın kullanıcı profille-
rini tanıma oranı da aynı hızla gelişiyor. Öyle ki bir noktadan sonra akıllı
cihazların bizleri dinlediği ve izlediği kuşkusuna kapılınıyor.

Peki, internetin somut temsilcileri olan cep telefonu ve bilgisayarlar
bu “tanıma” işlemini nasıl gerçekleştiriyor? Kişiye özel hatırlatıcılar olan
çerezler, sanıldığı kadar masum değil mi? Çerezlerden doğru şekilde
yararlanmak için ne yapmak gerekiyor? Konunun detaylarını Dijital
Medya Uzmanı Emre Özcan anlattı.

Çerezler, İnternet Deneyimini İyileştirmek İçin Oluşturuluyor

Çerezlerle ilgili net bir kanıya varabilmek için öncelikle bu kavramın ne
olduğunu ve hangi amaçla kullanıldığını bilmek gerekiyor. Çerez olarak
adlandırılan bilgiler, en kısa şekli ile “tanımlama bilgisi” olarak ifade edi-
liyor. İngilizcede cookie olarak nitelenen bu kavram, ziyaret edilen web
sitesi üzerinden, internete girdiğiniz aygıta küçük bilgiler kaydediyor.
Böylelikle aynı siteyi tekrar ziyaret ettiğinizde beğeni ya da alışkanlık-
larınıza göre içerikler ile karşılaşmanız sağlanıyor. Özetle çerezler, in-
ternet deneyimini iyileştirmek ve gereksiz içeriklerden kaçınmak ama-
cı ile oluşturuluyor. Ancak bazı uygulamalar, çerez kullanımı konusunda
biraz hoyrat davranıyor.

Dijital Medya Uzmanı Özcan çerezleri en sık ve etkili şekilde kullanan
uygulamaların; Instagram, Facebook, Twitter ve WhatsApp olduğunu
belirterek şunları söylüyor: “Özellikle Instagram ve türevi platformlara
bakacak olursak internet dünyasının, kocaman bir çerez havuzu oldu-
ğunu söyleyebiliriz. Zira bu uygulamaların tamamı; insanların ilgi alan-
larını, müzik ve sanat zevklerini, beğendikleri gönderileri, etkileşimlerini
ve birbirlerine gönderdikleri mesajları takip ediyor. Söz konusu “ajan-
lığın” ardından da çerez algoritması ile her kullanıcıya kişiselleştirilmiş
içerikler gösteriliyor. Bu durum hem Instagram reklamlarında hem de
tüm online uygulamaların “keşfet” ekranlarında net şekilde fark edile-
biliyor. Özetle, kişisel içeriklerin her biri aslında bireysel verilerin toplan-
ması ile elde ediliyor.”