Page 19 - Riskli Dergi
P. 19
olduğunda oldukça geçerli sebepler bulu-
nabileceğini ifade ediyor. Ancak bu sebep-
ler erteleme davranışının tekrarlanmasına
yol açıyor ve alışkanlık halini almaya başla-
dığında patolojik bir erteleme hastalığından
bahsedileceğini belirtiyor ve şunları söylüyor:
“Erteleme hissi devreye girdiğinde, zihnimiz
o kadar mantıklı sebepler buluyor ki biz bile
şaşırıyoruz. Ancak her erteleme, yeni bir ‘Ya-
rın yaparım.’ doğuruyor ve maalesef, o ya-
rınların sonu gelmiyor. Bunun sonucunda ise
hem iş yaşantımız hem de sosyal ilişkilerimiz
olumsuz yönde etkileniyor. Dolayısıyla erte-
leme davranışının yaşamın tek bir alanını de-
ğil, tamamını etkilediğini bilmek gerekiyor.”
“Bilişsel Çarpıtmalar, Ertelemeyi
Körüklüyor”
Erteleme, tek bir alan ile sınırlı kalmayıp za-
manla tüm hayatımıza sirayet ediyor. Ge-
nellikle iş ya da eğitim hayatında ortaya
çıkan bu durum, zamanla sosyalleşmekten
uzaklaşma gibi başka problemleri de bera-
berinde getiriyor. Öyleyse yaşam kalitemizi
bu denli etkileyen ve aşılması gereken başka
sorunlara da sebebiyet veren bu davranış
neden sürdürülüyor? Firdevs Şirin, ertele-
me davranışını kronik hâle getiren en büyük
sebebin düşünce örüntülerimiz olduğunu
söylüyor. Bilişsel çarpıtmaların, ertelemeyi
körükleyen bir numaralı faktör sayılması ge-
rektiğinin altını çizen Şirin, durumu şu sözlerle
detaylandırıyor: “Erteleme davranışının or-
taya çıkmasında; yapılacak işe yönelik mo-
tivasyon eksikliği, mükemmeliyetçilik, kaygı,
kişinin kendini yetersiz hissetmesi ve çare-
“Erteleme, Yaşamın Her Alanını Olumsuz sizlik gibi duygular etkili olabiliyor. Bunlar da
Etkiliyor”
hatalı ve işlevsel olmayan düşünce kalıpları,
yani bilişsel çarpıtma şeklinde tanımlanıyor.”
Erteleme dürtüsünün kronik hâle gelmesi,
psikolojik literatürde prokrastrinasyon adını Bilişsel çarpıtmanın bilinçli bir şekilde ger-
alıyor. Yapılması gereken bir işi sürekli ola- çekleşmediğini ifade eden Şirin, zihnin alışmış
rak ertelemek ya da tamamlamaktan ka- olduğu düşünce tarzını devam ettirmeye
çınmak olarak tanımlanan bu durum, çeşitli meyilli olduğunun altını çiziyor: “Erteleme-
sebepler neticesinde ortaya çıkıyor. Uzman yi ortaya çıkaran negatif düşünce ve inanç
Psikolog Firdevs Şirin, erteleme söz konusu
kalıpları otomatik pilotta, bir anda devreye
