Page 15 - Riskli Dergi

Nedir kaygı bozukluğu? Sanılanın aksi- günlük yaşamı olumsuz etkileyen bir nokta-
ne kaygı sağlıklı olabilir mi? ya ulaşmışsa ve bu duyguyla fazlaca meşgul
olan kişi yapacaklarına bir türlü odaklana-
Kaygı, tehlike ya da tehdit olarak algılanan mıyorsa böyle bir tabloda kaygı bozukluğu
durumlarda kişinin duygu ve davranışları- akla gelmelidir. Bu durumda bir uzmanla gö-
na etki eden sağlıklı ve doğal bir tepki ola- rüşerek psikolojik destek alınması uygun ola-
rak tanımlanıyor. Temelinde korku duygusu caktır. Ancak unutulmamalıdır ki, tamamen
yer alan kaygıyı korkudan ayıran en önemli kaygısız bir yaşam hayal etmek gerçekçi bir
unsur ise kişinin ortada somut bir tehlike beklenti olmayacağı gibi, sağlıklı da değildir.
yokken de sürekli tedirgin ve huzursuz his-
setmesi olarak tarif ediliyor. Günlük hayatı
etkilemesi nedeniyle genellikle zorlayıcı bir “Belirli miktarda ve kontrol
durum olarak adlandırılsa da, aslında kaygı
doğru yönetildiğinde faydalı ve işlevsel ola- edilebilir kaygı sağlıklıdır.
biliyor. Kaygı aslında hayatta kalma güdü- Ancak dengeyi doğru
müzün doğal bir parçasıdır. Organizmamı- kurmak önemli.”
zın savaşma -kaçma tepkisidir, bizi güvende
tutmaya yarar. Belirli miktarda ve kontrol
edilebilir ise sağlıklıdır hatta koruyucu işle-
vi bile vardır. Bireyin olası risklere karşı daha Süreci doğru yönetmek adına, düzenli bir
dikkatli olmasını, durumu iyi analiz etmesini hayat yaşamak ve bunun için bazı rutinler
ve olaylar karşısında doğru şekilde konum- oluşturmak çok önemlidir. Bu noktada ya-
lanmasını sağlar. Aynı zamanda motivasyon tış-kalkış saatlerini belirleyerek kaliteli bir
verici ve harekete geçiricidir. Bunun için kişi- uykuya önem vermek, açık havada yürüyüş
ye gerekli enerjiyi verir, dikkatini toplamasını yapmak, meditasyona ve nefes sağlaya-
ve konuya özenle yoğunlaşmasını sağlar. caktır.

Kaygı nasıl yönetilmeli? Kaygı bozukluğu yaşayan yakınlarımıza
nasıl yaklaşmalıyız?
Bazı insanlar kaygıyı daha sık deneyimlerken,
bazıları ise daha az yaşar. Travmatik olaylar, Anksiyete bozukluğu yaşayan bireylerin ya-
sağlık sorunları, kalıtsal faktörler, geçmiş ya- kın çevresi de bu durumdan yoğun bir şekil-
şam deneyimleri ve mizaç kaygı deneyim- de etkilenebilir. Başına kötü bir şey gelecek
lerimizi etkileyen faktörlerdendir. Geleceğe ve geçmeyecek şeklinde düşünen birey, bu
dair plan yapmamıza ve öngörülü davran- durumu yaşamamak için kendini geri çeke-
mamıza olanak sağlayan kaygının yoklu- rek hem kendisinin hem de çevresinin haya-
ğunda ise kişi mutlak bir huzura kavuşmadığı tını kısıtlama çabası içine girebilir. Bu durum
gibi, olası risklere de açık hale gelir, kontrolü- kişinin kaygısını anlayamayan yakınları için
nü kaybedebilir ve bu durum sağlıklı değildir. yersiz görülebilir ve yeterince anlaşılamaya-
bilir. Kaygı bozukluğu yaşayan kişinin çevresi
Kaygıyı lehimize çevirmek için ne yap- ile sosyal ilişkilerinin bozulmaması adına ya-
malı? kınlarının hastanın yaşadığı bu durumu ka-
bul etmesi ve elinde olmadığını fark etmesi
Kişi, tüm olumsuzluklardan sıyrılıp, kaygı- gerekir. Unutulmamalıdır ki, bizler için kolay
nın olumlu getirilerine odaklanmak istiyorsa olan bazı durumlar, anksiyete bozukluğu
zorluklarla baş etme becerilerini geliştirme- yaşayan bireyler için hiç de kolay olmaya-
yi hedeflemelidir. Böylece yaşadığı korkunun bilir. Söz konusu kişiye karşı sabırlı olunması
yerini zamanla olumlu duygular alır ve krizi ve desteklemesi oldukça önemlidir ancak
fırsata çeviren birey kaygının esiri değil, pat- yardımcı olmak adına tavsiyede bulunmak,
ronu olur. Burada önemli olan hissedilen kay- baskı yapmak, bireyin yaşadığı durumu ha-
gının yoğunluğunu kontrol altında tutabil- fifletmeye çalışmak ya da aksini ispata ça-
mek ve bundan faydalanmaktır. Aksi halde balamak faydalı olmayacaktır. Bunun yerine
kişi kaygı bozukluğuyla karşı karşıya kalabilir, bireyi bir uzmandan yardım alması için psi-
bu da giderek yıkıcı bir hal alır. Kaygı düzeyi koterapi konusunda yüreklendirmek gerekir.