Page 28 - Riskli Dergi
P. 28

RÖPORTAJ / 28                                           di), böbreküstü bezinden bazı hormonların


                                                               fazla salgılanması ve pankreas bezi kay-
                                                               naklı hormonal bozukluklar en sıklıkla kar-
                                                               şımıza çıkan durumlardır. Ghrelin /leptin gibi
                                                               açlık ve tokluk hormonlarındaki değişiklik-
                                                               ler bizim yeme davranışlarımızı etkileyerek
                                                               obezite oluşumunda rol oynamaktadır.


                                                               Psikolojik Faktörler


                                                               Yemek yeme davranışını etkileyen birçok
                                                               etken bulunmaktadır. Ancak temel olarak,
                                                               açlık duygusu fiziksel ve duygusal olarak iki-
                                                               ye ayrılmaktadır. Depresyon, anksiyete gibi
                                                               sağlık sorunları bulunan bazı kişiler yemek
                                                               yemeyi bu sorunlardan kaçış yolu olarak
                                                               görebilir.




                                                               Obeziteyi sadece fiziksel bir rahatsızlık
                                                               olarak sınıflandırabilir miyiz? Duygusal
                                                               açlık burada ne kadar etkili?


           Yanlış Beslenme;                                    Yemek yeme davranışını sadece fiziksel ih-
           • İhtiyacın üzerinde besin alımı                    tiyaçlara bağlamak mümkün değildir. Enerji
           • Besinleri  büyük lokmalar halinde, çiğne-         ve temel besin maddelerinin temini amacı
           meden yutmak                                        ile  ortaya  çıkan  fiziksel  açlık  duygusudur.
           • Yemek yerken televizyon seyretmek, te-            Ancak  bu  yemek  yemenin  sadece  az  bir
           lefonla konuşmak gibi aktivitelerle ilgilen-        komponetini oluşturmaktadır. Sevinme,
           mek                                                 üzülme, sıkıntı, öfke gibi duygulara ikincil or-
           • Geç saatte yemek yemek                            taya çıkan duygusal yemek yemenin temel
           •  Öğün  aralarında  sağlıksız  atıştırmalıkları    amacı stresle mücadele etmektir. Ben ye-
           fazla miktarda tüketmek                             mek yemeyi seviyorum, yemek yemek ha-
           • Uyku aralarında yemek yemek                       yatımın amacı cümleleri çevrede çok faz-
                                                               la duyulan duygusal açlık göstergeleridir.
                                                               Duygusal yemek yeme 3 farklı kategoride
           Genetik Yatkınlık
                                                               karşımıza gelmektedir. İlki çikolata tatlı, al-
                                                               kol gibi yoğun kalori içeren gıdaların alımıdır.
            Özelikle leptin hormonundaki değişiklikle-         Bahsedilen bu besinler, beyinde mutluluk
           ri etkileyen genetik faktörler burnda etki-         hormonu salgılanmasına neden olmakta-
           li olmaktadır. Bilimsel araştırmalara göre          dır. Bu nedenle bireyler strese maruz kal-
           ebeveynlerinden her ikisi de obez olan ço-          dıklarında kendilerini mutlu hissedebilmek
           cuklarda obezite riski %80’dir. Bu durumun          için bu gıdalara yönelmektedir. Bunun ör-
           hangi etmenlerle ortaya çıktığını henüz bil-        neğini  TV  reklamların  çikolatayı  ağzına
           memekteyiz.                                         atan ve yüzüne müthiş bir gülümseme ge-
                                                               len kadın erkek imajları ile beslenmektedir.
           Hormonal Faktörler                                  İkinci grup ise otlanma olarak tanımlanan,

                                                               az az sürekli yemek yemenin tercih edildiği
           Obezite ile ilgili olarak hormonal faktörle-        versiyondur. Bu durum sigara içenlerde or-
           ri ikiye ayırmak mümkündür. Obesiteyi ar-           taya çıkan parmak -dudak tiryakiliğinin bir
           tıran hormon değişiklikleri ve açlık/tokluk         diğer versiyonu olarak ağız tiryakiliği olarak
           hormonlarındaki değişiklikler. İlk grupta tro-      değerlendirilebilir. Üçüncü grupsa  en ha-
           id hormonunun az salgılanması ( hipotroi-           fifi ile yemek yemeyi seviyorum cümlesinin
   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33