Page 28 - Riskli Dergi
P. 28
RÖPORTAJ / 28 di), böbreküstü bezinden bazı hormonların
fazla salgılanması ve pankreas bezi kay-
naklı hormonal bozukluklar en sıklıkla kar-
şımıza çıkan durumlardır. Ghrelin /leptin gibi
açlık ve tokluk hormonlarındaki değişiklik-
ler bizim yeme davranışlarımızı etkileyerek
obezite oluşumunda rol oynamaktadır.
Psikolojik Faktörler
Yemek yeme davranışını etkileyen birçok
etken bulunmaktadır. Ancak temel olarak,
açlık duygusu fiziksel ve duygusal olarak iki-
ye ayrılmaktadır. Depresyon, anksiyete gibi
sağlık sorunları bulunan bazı kişiler yemek
yemeyi bu sorunlardan kaçış yolu olarak
görebilir.
Obeziteyi sadece fiziksel bir rahatsızlık
olarak sınıflandırabilir miyiz? Duygusal
açlık burada ne kadar etkili?
Yanlış Beslenme; Yemek yeme davranışını sadece fiziksel ih-
• İhtiyacın üzerinde besin alımı tiyaçlara bağlamak mümkün değildir. Enerji
• Besinleri büyük lokmalar halinde, çiğne- ve temel besin maddelerinin temini amacı
meden yutmak ile ortaya çıkan fiziksel açlık duygusudur.
• Yemek yerken televizyon seyretmek, te- Ancak bu yemek yemenin sadece az bir
lefonla konuşmak gibi aktivitelerle ilgilen- komponetini oluşturmaktadır. Sevinme,
mek üzülme, sıkıntı, öfke gibi duygulara ikincil or-
• Geç saatte yemek yemek taya çıkan duygusal yemek yemenin temel
• Öğün aralarında sağlıksız atıştırmalıkları amacı stresle mücadele etmektir. Ben ye-
fazla miktarda tüketmek mek yemeyi seviyorum, yemek yemek ha-
• Uyku aralarında yemek yemek yatımın amacı cümleleri çevrede çok faz-
la duyulan duygusal açlık göstergeleridir.
Duygusal yemek yeme 3 farklı kategoride
Genetik Yatkınlık
karşımıza gelmektedir. İlki çikolata tatlı, al-
kol gibi yoğun kalori içeren gıdaların alımıdır.
Özelikle leptin hormonundaki değişiklikle- Bahsedilen bu besinler, beyinde mutluluk
ri etkileyen genetik faktörler burnda etki- hormonu salgılanmasına neden olmakta-
li olmaktadır. Bilimsel araştırmalara göre dır. Bu nedenle bireyler strese maruz kal-
ebeveynlerinden her ikisi de obez olan ço- dıklarında kendilerini mutlu hissedebilmek
cuklarda obezite riski %80’dir. Bu durumun için bu gıdalara yönelmektedir. Bunun ör-
hangi etmenlerle ortaya çıktığını henüz bil- neğini TV reklamların çikolatayı ağzına
memekteyiz. atan ve yüzüne müthiş bir gülümseme ge-
len kadın erkek imajları ile beslenmektedir.
Hormonal Faktörler İkinci grup ise otlanma olarak tanımlanan,
az az sürekli yemek yemenin tercih edildiği
Obezite ile ilgili olarak hormonal faktörle- versiyondur. Bu durum sigara içenlerde or-
ri ikiye ayırmak mümkündür. Obesiteyi ar- taya çıkan parmak -dudak tiryakiliğinin bir
tıran hormon değişiklikleri ve açlık/tokluk diğer versiyonu olarak ağız tiryakiliği olarak
hormonlarındaki değişiklikler. İlk grupta tro- değerlendirilebilir. Üçüncü grupsa en ha-
id hormonunun az salgılanması ( hipotroi- fifi ile yemek yemeyi seviyorum cümlesinin