Page 7 - RiskliDergi
P. 7
Yankı fanusu, echo chamber gibi
isimlerle de anılan “yankı odası”
etkisi sosyal medya ile ilişkili olan
ve sıkça tartışılan bir kavram. Peki
düşünceleriniz gerçekten sizin mi? Yankı
odasından kaçış rehberi sanılandan
daha zor.
Amerikalı iletişim profesörleri Yankı Odası Kutuplaşmaya
Kathleen Hall Jamieson ve Jo- Sebep Oluyor
seph Cappella’nın tanımladığı
yankı odası kavramı, “Hem me- Yankı fanusu ve filtre balonla-
sajların kendi içinde iletilirken rı yüzünden gerçekliğin çar-
büyütüldüğü hem de mesajların pık bir şekilde anlaşılmasına
çürütülmeden korunduğu ya- yol açabilecek, dar bir bilgi tü-
lıtılmış bir medya ortamını” ta- ketim alışkanlığına sürüklenil-
nımlıyor. Sosyal medya ile yankı diğini belirten eğitmen Esra
odasının ilişkisine bakıldığında Özgür, “Çünkü bu yankılanma
ise kişiler sadece kendileri ile hâli kendi bakış açımızı yansı-
aynı düşünenlerle etkileşimde tan fikirlerin genişletilmesine
bulunarak, farklı görüşlerin içe- ve diğerlerinin sessizleşmesine
riğini ve ortaya çıkma sebebini yol açıp kutuplaşmaya katkı-
irdelemeden; kendi bildikleri- da bulunuyor. Uzmanlar farklı
ni doğru kabul ederek kabuk- bakış açılarına maruz kalmanın
tan dünyalarına çekiliyor. Yine eleştirel düşünmeyi geliştirme-
internet sitelerinde ve sosyal ye ve teyit yanlılığının etkisini
medya uygulamalarındaki filt- azaltmaya yardımcı olabilece-
re baloncukları denen kişiye ğini vurguluyor. Bir yankı fanu-
özel sonuçlar, haber ve reklam suna hapsolmak, kişinin ken-
gösterimleri de bu etkiyi daha di inançlarını abartmasına ve
da körüklüyor. Örneğin Google, çarpık bir gerçeklik görüşüne
Facebook ve Twitter gibi uy- yol açabilir.” diyor. Özgür, yankı
gulamalar kullanıcılarının arama fanusundan kurtulmanın yoluna
verileri ile algoritmalarını dizayn dair uzmanların bunu okuyucu-
ederek kullanıcının karşısına bu ların, medya kuruluşlarının ve
bilgilerle örülü filtre baloncukları sosyal medya platformlarının
çıkarıyor. Bu da kişinin diğer gö- ortaklaşa çözmesi gereken bir
rüş ve seçeneklerden uzak kal- sorun olarak gördüğüne dikkat
masına neden olarak hep aynı çekerek bireysel anlamda yankı
alternatifler içinde sıkışmasına fanusundan çıkmanın yollarına
neden oluyor. dair şu ipuçlarını veriyor: