Page 34 - Riskli Dergi

GÜVENLİ YAŞAM / 34 İngilizcede cookie denilen ve Türkçede çe- Bununla birlikte çerezlerin birden fazla türü

rez kelimesiyle özdeşleşen bu kavram, küçük bulunuyor. Söz konusu çerezlerin ilki, oturum
bilgi dosyacıklarından oluşuyor. Herhangi çerezlerinden oluşuyor. Oturum çerezleri,
bir web sitesi ziyaret edildiğinde interne- bir web sitesinde online olduğunuz sürece
te girilen cihaza küçük bilgiler kaydediliyor. kullanılıyor. Sayfadan çıkış yaptığınızda çe-
Söz konusu bilgiler, mevcut site tarafından rezler de otomatik olarak siliniyor.
saklanıyor. Böylece sayfa tekrar ziyaret
edildiğinde kişiye özel fırsatlar sunuluyor Kalıcı çerezler, internete bağlandığınız ci-
ve müşteri deneyiminin iyileştirilmesi amacı haza kaydedilen dosyacıkları ifade ediyor.
güdülüyor. Tabii, bahsi edilen çerezleri yal- Kalıcı çerezler, kimlik doğrulaması ve takip
nızca onları sağlayan site okuyabiliyor. Dos- amaçlı kullanılıyor. Kimlik doğrulaması, kul-
ya hâlinde kaydedilen bu bilgilerin ne kadar lanıcının oturum açma durumunu kayde-
süre için saklanacağı da sitenin inisiyatifin- diyor. Bir sayfada, “Beni hatırla” butonuna
de oluyor. tıkladığınızda kalıcı çerez devreye giriyor.
Takip çerezleri ise kullanıcının internet dola-
Çerezler, Kişinin Alışveriş şımlarından bireysel algoritma oluşturuyor.
Alışkanlıklarını Takip Ediyor Gerekli veya zorunlu çerezler ise mevcut si-
tenin çalışmasını ve amaçlandığı gibi kulla-
İnternet tabanlı sayfalar, karşılarındaki po- nılmasını sağlıyor. Diğer çerez türleri engel-
tansiyel müşterinin profilini çıkarmak için lenebiliyor hatta silinebiliyor. Ancak zorunlu
çerezlere başvuruyor. Sanal hafıza rolü üst- çerezlerin engellenmesi hâlinde, söz konusu
lenen çerezler, o kişinin beğeni ve alışveriş internet sayfasının bazı bölümleri çalışma-
alışkanlıklarını takip ediyor. Bu sayede site- yabiliyor. Bu çerezler; güvenliği iyileştirme,
lerin, kullanıcılarını yakından tanımaları sağ- internet aramalarını kaydetme, oturum
lanıyor. Markalar da çerezlerden aldıkları açma gibi işlevlerin kullanılmasına olanak
bilgiler üzerine kişiye yönelik reklamlar gös- tanırken pazarlama amacıyla kullanılmıyor.
teriyor. Daha basit ifade edersek arama
motorlarında ve alışveriş sitelerinde yaptı- Çerezler, Siber Güvenliği Tehlikeye Mi
ğınız beyaz spor ayakkabı aramasını düşü- Atıyor?
nün. Bu araştırmadan sonra sosyal medya
uygulamalarında hatta haber sitelerinde Çerez kullanımına izin vermek tek başına
bile karşınıza beyaz spor ayakkabı reklamı güvenlik açığı oluşturmuyor. Ayrıca çerez-
çıkaran şey, çerezlerden kaynaklanıyor. leri kabul etmenin bilgisayar veya telefo-
na virüs bulaştırmadığı da biliniyor. Fakat
“Kabul Et” Dediğimiz Çerezler Tam üçüncü taraf çerezler olarak bilinen dolaylı
Olarak Ne Yapıyor? cookie’ler, internete erişilen cihazın ha-
ck’lenmesi durumunda güvenlik açıkları-
Hemen hemen her web sitesinde bulunan na sebep olabiliyor. Örneğin, tatil sitesinde
çerezler, az önce de ifade ettiğimiz gibi gördüğünüz güneş kremi reklamları, üçün-
kullanıcı deneyimini konforlu hâle getirmeyi cü taraf çerez anlamına geliyor. Bu reklam-
amaçlıyor. Ancak tüm sayfalardaki çerez- lara tıklayarak ziyaret edeceğiniz her yeni
lerin kabul edilmesi ya da sitenin kendisinin sayfa, çerez olarak kaydediliyor. Cihazınızın
çerez kullanması gibi bir zorunluluk bulun- hack’lenmesi hâlinde tüm arama geçmişi-
muyor. Dileyen kullanıcılar “Daha fazla bilgi niz ve kullandıysanız kişisel bilgileriniz takip
al” veya “hepsini reddet” seçeneğiyle çerez edilebiliyor.
kullanımını sonlandırabiliyor.