Page 12 - Riskli Dergi
P. 12
GÜVENLİ YAŞAM / 12 minde gerçekleşir. Domino etkisi aynı za-
manda dalgalanma etkisi veya domino
teorisi olarak da bilinir.
Domino etkisi terimi sıklıkla felaketle so-
nuçlanan bir olaya veya doğal afet, bir Asla tek bir davranışı değiştire-
dizi kaza veya finansal çöküş gibi birbiriy- mezsiniz. Davranışlarımız birbirine
le bağlantılı olaylar zincirine atıfta bulun- bağlıdır, dolayısıyla bir davranışı
mak için kullanılır. Örneğin; 2008 küresel değiştirdiğinizde diğer davranışlar
mali krizi, ABD’deki mortgage piyasasının da değişir.” Brian Jeffrey Fogg
çöküşüyle başlayan olayların domino etki-
sinden kaynaklanmıştı. Yaşanan bu durum,
dünya çapında ekonomik durgunluğa yol ğinize dayalı alışkanlıklar geliştirmeye baş-
açan olayların zincirleme reaksiyonuna yol larsınız.
açtı.
Domino taşlarının düşmesini sağlamanın
Başka bir örnek verecek olursak; Covid-19 birçok farklı yolu vardır. Heyecanlandığınız
pandemisi de domino etkisi olarak düşü- davranışa odaklanın ve onun yaşamınız
nülebilir. Bu virüs, ilk önce Çin’in Vuhan böl- boyunca yayılmasına izin verin.
gesinde ortaya çıktı ve neredeyse dünya
üzerindeki tüm ülkelere yayıldı. Covid-19 En çok motive olduğunuz şeyle baş-
hastalığına yakalan ilk kişi domino etkisi layın: Küçük bir davranışla başlayın ve
yani zincirleme bir reaksiyon yaratarak bu bunu tutarlı bir şekilde yapın. Bu sadece
virüsün diğer insanlara da yayılmasına ne- tatmin edici olmakla kalmayacak, aynı za-
den oldu. manda nasıl bir insan olabileceğinize dair
size fikir de verecektir. Biri düştüğü süre-
Domino etkisi gelecekteki olayların ce hangi domino taşının önce düştüğü
tahmin edilmesini sağlıyor önemli değildir.
Domino etkisi gelecekteki olayları tahmin İvmeyi koruyun ve bitirmeye motive
etmek için de kullanılıyor. Örneğin; eğer olduğunuz bir sonraki göreve hemen
bir bölgenin önde gelen ülkelerinden biri geçin: Bir görevi bitirme ivmesinin sizi
ekonomik reform yoluna girerse, bölge- doğrudan bir sonraki davranışa taşıması-
deki diğer ülkelerin de aynı yolu izlemesi na izin verin. Her tekrarda yeni öz imajınıza
muhtemeldir. Çünkü ilk ülkenin eylemleri daha fazla bağlı kalacaksınız.
bölgenin geri kalanı üzerinde dalga etkisi
yaratacaktır. Şüpheye düştüğünüzde işleri daha
küçük parçalara bölün: Yeni alışkanlık-
Domino etkisi ile ilgili bir başka ilginç konu ları denedikçe onları küçük ve yönetilebi-
da, bunun yalnızca yeni davranışlar dizi- lir tutmaya odaklanın. Domino etkisi so-
si yaratması değil, aynı zamanda kişisel nuçlarla değil ilerlemeyle ilgilidir. Sadece
inançlarda da bir değişim yaratmasıdır. ivmeyi koruyun. Bir domino taşı diğerini
Her küçük domino taşı düştükçe kendiniz otomatik olarak devirirken sürecin tekrar-
hakkında yeni şeylere inanmaya ve kimli- lanmasına izin verin.