Page 39 - Riskli Dergi
P. 39
olumsuzluk ile karşı karşıya kaldıklarında bu durumun hep devam
edeceğine ve etkilerinin değişmeyeceğine inanıyorlar. Gelecekte
karşılaşma ihtimali olan olaylar üzerinde olası felaket senaryoları-
nı düşünmek bu kişilerde, fazlaca zaman ve bilişsel enerji kaybına
sebep oluyor. Bu durum da kişilerin depresif belirtiler gösterme
eğilimini doğru oranda artırıyor.”
Yaşanan olaylara ilişkin olumsuz beklentilerin, depresif belirtilerin
pek çoğu ile yakından ilişkili olduğunu vurgulayan Aksoy, “Ancak
unutulmamalıdır ki depresyon, bir mizaç ya da düşünce özelliği
değil, bir hastalıktır ve karamsarlıkla arasındaki en büyük fark da
budur. Sosyal yaşamdan uzaklaşma, öz bakımda azalma, mut-
suzluk, isteksizlik, karamsarlık, enerji seviyesinde azalma, uyku ve
iştah düzeninde değişimler, konsantrasyon güçlüğü, yoğun kaygı-
lar, suçluluk duyguları, kimse tarafından sevilmediği – değer gör-
mediği inançları, uzun süren sinirlilik, yorgunluk, kendini boşlukta
hissetme, devamlı geçmişte yaşananlara yönelik pişmanlık duy-
ma, özgüvende azalma, tekrarlayan ölüm ve intihar düşünceleri
gibi belirtiler 2 hafta ve daha uzun süredir kişi tarafından yaşa-
nıyorsa, klinik öneme ulaşan bir depresyon tablosu içinde olduğu
söylenebilir. Bu durumda bir ruh sağlığı uzmanıyla görüşmek kişi-
nin sağlığı için büyük önem taşıyor.”
Olumlu ve olumsuz sonuçlar birlikte düşünülmeli
Uzman Klinik Psikolog Melis Aksoy, “Yaşanan olaylar karşısında kişi-
nin devamlı kendisini karşılaşabileceği olumsuz, karamsar sonuç-
lara hazırlamaya çalışması çaresizlik, mutsuzluk ve yoğun kaygı
hissetmesine sebep oluyor.’ dedi ve sözlerini şöyle tamamladı:
“Benzer durumda tam tersini yapmak yani yaşanan olaylar kar-
şısında hep iyi taraflarını görmeye çalışmak da yaşanan olay hak-
kında olası riskleri göz ardı etmeye neden olabilir. Aynı zaman-
da yaşanan olayın yalnızca olumlu taraflarına odaklanmak, olası
beklenmedik ve istenmeyen bir sonuç ile karşılaşılması durumun-
da kişiye hayal kırıklığı da yaşatabilir. Bu sebeple, olaylara yalnızca
tek bir taraftan bakmaya çalışmak, tümüyle ya karamsar ya da
iyimser olmak yaşamda işlevsel bir halde olunmasını engelleyebi-
lir, kişiyi gerçeklik dışına itebilir. Gerçekçi değerlendirmeler yapa-
bilmek için karşılaşılan olayların hem olumlu hem olumsuz sonuç-
larını bir arada düşünmek, rasyonel şekilde ele almak gerekiyor.
Her iki sonucunda eşit olasılıklarla gerçekleşebilme ihtimalini ba-
rındıran kişi, karşılaşabileceği sonuçlar için daha hazırlıklı bir halde
bulunacaktır. Dolayısıyla kişi, yaşanan bir olayın sonucunda ulaşı-
lan olumsuz sonuçların yaşatabileceği hayal kırıklıklarından ken-
disini korumuş olacağı gibi diğer taraftan olumsuz sonuca dair
çözüm üretmeye de alan sağlar.”