Page 31 - Riskli Dergi

aynı oran, Türkiye’de yüzde 61 ile dünyanın • Yetersizlik, beceriksizlik, çirkinlik, zavallılık
en yüksek seviyesine çıkıyor. Yani, ülkemiz- gibi negatif sıfatları kendine yakıştırma ve
deki her 10 kişiden 6’sının mental sağlığı kö- bunları bir kişilik özelliği olarak kabul etme.
tüleşiyor. • Daima keyifsiz olma, eyleme geçme isteği-
nin azalması, içe kapanma ve sosyal ilişkileri
Ruh Sağlığımız Neden Bozuluyor? sınırlama.
• Uyku düzeninde ve yeme alışkanlıklarında
Konuya Ipsos verilerinin ışığında bakıldığında yaşanan değişimler.
COVID-19 ile birlikte gelen çaresizlik hissinin • İkili ilişkilerden, aile ve arkadaş çevresinden
ruh sağlığını etkilediği anlaşılıyor. Sağlığımızı, kopma. Bu kişilerle devamlı sorun yaşama
yakınlarımızı veya işimizi kaybetme korkula- yahut onlara tahammül edememe.
rının ayrıca sosyal çevreden soyutlanma du- • İş, okul, ebeveynlik gibi sorumluluklarla baş
rumunun başı çektiği görülüyor. Fakat men- edememe.
tal sağlıkla ilgili sorunlar pandemiden önce • Yolunda gitmeyen olaylar karşısında alkol
olduğu gibi şimdi de devam ediyor. Yani, ruh- ve sigara kullanımına başlama, aşırı alışveriş
sal sıkıntılara neden olan faktörler saydıkla- yapma gibi alışkanlıklar edinme.
rımızla sınırlı kalmıyor.
Yediklerimiz, Ruh Sağlımızı da Etkiliyor
Hekimler, şiddetli mental sağlık problemi ya-
şayan kişilerin aile öyküsüne bakılması ge- Vücudumuzun şifa mı bulacağını yoksa has-
rektiğini ifade ediyor. Pek çok hastalık gibi talık mı kapacağını yeme tercihlerimiz be-
bazı psikolojik rahatsızlıklar da kalıtım yoluyla lirliyor. Dengeli beslenmenin önemi her
seyredebiliyor. Ayrıca kalıtsal ve metabolik defasında vurgulanırken belki de hiç um-
hastalıklar, gebelik sırasında görülen prob- madığımız bir alanda, mental sağlıkta da
lemler de mental sağlığı etkileyebiliyor. Panik yiyecekler ön plana çıkıyor. Fitoterapi ve
atak, depresyon, kaygı bozukluğu ve sosyal Akupunktur Uzmanı Dr. Ümit Aktaş, fiziksel
fobi gibi var olan ruhsal sıkıntılar ise psikolojik sağlık ile ruhsal sağlığın bir bütün olduğunu
durumu kötüleştirebiliyor. belirtiyor. Aktaş, “Eğer kötü besleniyorsa-
nız, vücudunuza ihtiyacı olan besinleri ver-
Mental Sağlığımızın Bozulmakta miyorsanız beyin kimyanız da bundan nasi-
Olduğunu Nasıl Anlarız? bini alır. Depresyona eğiliminiz artar. Panik
atak, endişe, mutsuzluk ve sinir de berabe-
Mental sağlığımızın bozulmakta olduğunu rinde gelir. Örneğin magnezyum kendinizi
yedi maddede anlayabileceğimizi belirten iyi hissetmenizi sağlayan birçok hormonun
Uzman Psikolog Cem Gümüş, şunları söylü- yapımında görevlidir. Eksikliği hâlinde stres-
yor: “Ruh sağlığımız, bazı davranış biçimleriy- le baş etmeniz zorlaşır. D vitamini ve B12 ise
le bizi uyarıyor. Söz konusu davranışları kimi ruhsal sağlık denilince ilk kontrol edilmesi
olaylar karşısında sergilemekte ya da kısa gereken değerleriniz olmalıdır.” açıklama-
sürede atlatmakta bir sakınca bulunmuyor. sında bulunuyor.
Ama bu yedi maddenin birkaçını sıklıkla tek-
rarlıyor veya hayatın normal akışını böyle Bağırsaklardaki bakterilerle ruhsal sağlığı-
zannediyorsanız mental sağlığınızın yardı- mız arasında yakın ilişki olduğunu kaydeden
ma ihtiyaç duyduğunu bilmeniz gerekiyor.” Aktaş, “Ev yapımı yoğurt, kefir ve turşuyla
bağırsak florasını zenginleştirmeliyiz. Ayrıca
Gümüş’ün sözünü ettiği kötü mental yağlı balıkları, kuru baklagilleri, kuru yemişleri
sağlık maddeleri şunlardan oluşuyor: ve lifli gıdaları soframızdan eksik etmeme-
liyiz.” diyor. Basit karbonhidratların, paketli
• Öfke, sevinç, üzüntü gibi duygularda aşırılık. gıdaların ve şekerin ise beslenme rutininden
Yahut duruma uygun olmayan tepkiler gös- çıkarılması gerektiğine vurgu yapıyor.
terme.