Page 36 - RiskliDergi

RÖPORTAJ / 36 değiştiren ve ilk olarak akla gelenler; terör lojik yaşlanmanın getirdiği zorluklarla başa
olayına karışmak, kendisinde ya da ailesin- çıkmak gibi.
de ölümcül risk taşıyan bir hastalığın olması,
ekonomik kriz, işini kaybetme endişesi gibi Stres hakkındaki yanlış kanılardan biri, bunu
şiddeti ve etkisi büyük olaylardır. Örneğin yalnızca zayıf kişilerin deneyimlediğidir.
2020’de karşı karşıya kaldığımız Covid 19 Stres, hayatın gerçeğidir ve güçlü olanın
pandemisi sağlık ve ekonomi açısından cid- değil uyum sağlayanın hayatta kaldığı dün-
di bir stres faktörü oldu. Öte yandan gün- yada değişen şartlara uyum gösterme be-
delik hayatın içinde trafikte kalma, duygu- cerisidir. Yaşamdan kaçış olmadığına göre,
sal tatminsizlik, çevremizdekilerle gündelik stresi engellemek de olanaksızdır. Stres
bir konuda tartışma gibi onlarca olay her çalışmalarını başlatan Hans Selye ‘stressiz
gün stres tepkisi yaşatabilir. Ayrıca yaşam hayatı istemek ölmeyi istemektir’ şeklinde
boyu yıllara bağlı olarak biyolojik değişim tanımlar. Üstelik stres uygun düzeyde oldu-
evrelerine özel zorluklarda stres verici ya- ğunda kişinin hayatına heyecan ve hareket
şantılardır. Bebeklik döneminde yürümeyi katar, gelişimine katkıda bulunur, farklı yol-
ve konuşmayı öğrenmek, ergenlik döne- lar deneme imkânı verir. Hatta hayal kırıklık-
minde bedensel değişiklikleri kontrol etmek ları hayata derinlik ve anlam kazandırır. Se-
ve yönetmek, ileri yaşta ortaya çıkan biyo- vinci olmayan bir hayatta olduğu gibi acısı
olmayan hayat da yaşanmaya değmeyen
bir hayattır diyebiliriz. Stresle başa çıkmak
“Stresle başa çıkmak konusunda belirleyici olan stresi yaşama-

konusunda belirleyici mak değil, stres altında ezilmemektir.

olan stresi yaşamamak Yaşadığımız ortam, strese nasıl ve ne
oranda etki ediyor? Özellikle şehir ha-
değil, stres altında yatının karmaşası sizce burada bir ek
etken mi?
ezilmemektir.”

Yaşadığımız ortamı fiziksel ve sosyal çevre
olarak değerlendirmeyi yararlı buluyorum.
Fiziksel çevredeki kirlilik, gürültü, kalaba-
lık, sıcaklık gibi etkenler stresi ortaya çıka-
rır. Var olmanın özünde olan topluluk ha-
linde yaşamdır. Sosyal çevre; aile, arkadaş
ve diğer ilişkilerde yaşananlarla olumlu ve
olumsuz stres kaynağı olma potansiyeline
sahiptir. Şehir hayatında artan belirsizlik,
yaşam biçimi değişimi, iç ve dış göç soru-
nun getirdiği yabancılaşma, etnik farklılık-
lar vb etkenler eklenerek uyum sağlamak
daha zor hale gelir. Psikososyal faktörler
bu açıdan önemlidir. Kişinin sürekli çatışma
yaşadığı, rekabet içinde olduğu, kendini ait
hissedemediği, destek alamadığı veya dış-
landığına inandığı bir ortamda stres altın-